Ο Πεινασμένος....

Πώς θα γίνει η μοιρασιά των 15 δισ. του ΕΣΠΑ

της Αλεξάνδρας Γκίτση
 

Αποκέντρωση μέσω των 13 Περιφερειακών Προγραμμάτων που θα διαχειριστούν 5,4 δισ. ευρώ. Η αρχιτεκτονική των 4 εθνικών τομεακών προγραμμάτων. Περισσότερα χρήματα για έρευνα και τεχνολογία και οδικούς άξονες.

Στους τομείς του τουρισμού, των logistics, της πράσινης βιομηχανίας, της υγείας (βιοτεχνολογία, γενόσημα), της παραγωγής και εξοικονόμησης ενέργειας, της τεχνολογίας, της πληροφορικής και των επικοινωνιών θα κατευθυνθεί το 25% των κονδυλίων του νέου ΕΣΠΑ. 

Σημαντικά όμως θα είναι και τα κονδύλια που θα δοθούν και για την ολοκλήρωση ώριμων οδικών έργων στα οποία θα κατευθυνθούν περί τα 2 δισ. ευρώ.
Αυτό ανακοίνωσε νωρίς το μεσημέρι της Δευτέρας ο υπουργός Ανάπτυξης κ. Κωστής Χατζηδάκης ο οποίος τόνισε ότι στόχος του νέου ΕΣΠΑ είναι να συμβάλλει στο αναπτυξιακό όραμα της χώρας και να είναι εμπροστοβαρές.
Η αρχιτεκτονική του νέου ΕΣΠΑ, εστιάζει σε τέσσερα Εθνικά Προγράμματα: Ανταγωνιστικότητα & Επιχειρηματικότητα, Μεταρρύθμιση του Δημοσίου, Περιβάλλον – Μεταφορές, Εκπαίδευση-Κατάρτιση – Απασχόληση, ενώ προβλέπει και αποκέντρωση μέσω των 13 Περιφερειακών Προγραμμάτων οι οποίες θα διαχειριστούν 5,4 δισ. ευρώ από τον προϋπολογισμό του ΕΣΠΑ, συνολικού ύψους 15,4 δισ. ευρώ.
Όπως σημείωσε ο υπουργός στόχος για το 2020 είναι να συμβάλλει το νέο ΕΣΠΑ στη δημιουργία 640.000 νέων θέσεων απασχόλησης και εισροή επενδύσεων έως το 2020 ύψους 112 δισ. ευρώ, όπως προβλέπει έκθεση της McKinsey, που ήταν μια από τις εκθέσεις μαζί με τις εκθέσεις του ΙΟΒΕ και του ΚΕΠΕ βάσει των οποίων σχεδιάστηκε η αρχιτεκτονική του νέου ΕΣΠΑ.
Ο ίδιος ανέφερε ότι το νέο ΕΣΠΑ θα είναι εμπροσθοβαρές, τα περισσότερα κονδύλια θα δοθούν την τριετία 2014-2016, κάθε υπουργείο θα αποκτήσει επιτελική ομάδα ώστε να μην υπάρξουν καθυστερήσεις ενώ η κοινοτική συμμετοχή θα ανέλθει κατά μέσο όρο στο 85%.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι το σχεδιασμός που παρουσίασε ο υπουργός είναι η ελληνική πρόταση, η οποία κατατέθηκε επίσημα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή από την οποία αναμένεται απάντηση έως τα τέλη Φεβρουαρίου. Το διάστημα Φεβρουαρίου – Μαρτίου θα κατατεθούν τα επιχειρησιακά προγράμματα, ενώ ο στόχος είναι το πρώτο εξάμηνο να υπάρξει οριστική έγκριση του προγράμματος.
Προσδοκώμενα οφέλη:
1. Επίτευξη των στόχων σύμφωνα με την έκθεση της McKinsey για προστιθέμενη αξία 48 δισ. ευρώ ετησίως έως το 2020 και 640 χιλ. νέες θέσεις απασχόλησης έως το 2020.
2. Κάλυψη των αυξημένων κοινωνικών αναγκών (απασχόληση, κατάρτιση).
3. Αύξηση από 0,67% που είναι σήμερα σε 0,90% ως ποσοστό στο ΑΕΠ των επενδύσεων σε έρευνα και καινοτομία έως το 2020.
4. Ολοκλήρωση των Διευρωπαϊκών δικτύων (οδικό και σιδηροδρομικό).
5. Ολοκλήρωση εγκαταστάσεων ΧΥΤΥ.

Η αρχιτεκτονική των 4 εθνικών τομεακών προγραμμάτων

1. Πρόγραμμα για ανταγωνιστικότητα, επιχειρηματικότητα, εξωστρέφεια και καινοτομία. Στο συγκεκριμένο Εθνικό Επιχειρησιακό πρόγραμμα θα κατευθυνθούν 4,15 δις. ευρώ , δηλαδή θα απορροφήσει το 25% του νέου ΕΣΠΑ. Στόχος είναι να στηρίξει την επιχειρηματικότητα, εξωστρέφεια, την έρευνα, την Τεχνολογία, την πληροφορική, τον Τουρισμό, τον Αγροτοδιατροφικό Τομέα, τα logistics, την Περιβαλλοντική βιομηχανία Eco business, την Υγεία (βιοτεχνολογία, γενόσημα), τον τουρισμό υγείας, τις υπηρεσίες υγείας, την παραγωγή και εξοικονόμηση ενέργειας, τις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών (η Ελλάδα 10η στο εξειδικευμένο προσωπικό), τις δημιουργικές βιομηχανίες που αφορούν σε τομείς όπως το ελληνικό design και στον πολιτισμό. Σημειώνεται ότι οι δαπάνες για την καινοτομία διπλασιάζονται στο νέο ΕΣΠΑ και πάνε από το 4% στο 8%.
2. Στο πρόγραμμα Μεταρρύθμιση του Δημοσίου, θα κατευθυνθούν 430 εκατ. ευρώ. Στόχος η Δημόσια Διοίκηση να γίνει αρωγός στην αναπτυξιακή προσπάθεια. Τα κονδύλια θα κατευθυνθούν στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση-διοίκηση, αναδιοργάνωση δομών και λειτουργία, εκσυγχρονισμό δικαιοσύνης, δρσεις για τη μετανάστευση, αναδιοργάνωση υπηρεσιών Υγείας.
3. Στο Περιβάλλον & Μεταφορές θα κατευθυνθούν 3,975 δις. ευρώ ή το 24% του νέου ΕΣΠΑ. Σημαντικά κονδύλια θα κατευθυνθούν στην ολοκλήρωση βασικών υποδομών και για νέες υποδομές, των διευρωπαϊκών δικτύων (οδικό σιδηροδρομικό), επέκταση του ΜΕΤΡΟ Αθήνας, η κατασκευή του ΜΕΤΡΟ Θεσσαλονίκης, προώθηση έργων λιμένων και αεροδρομίων, διαχείριση αποβλήτων.
4. Για την κατάρτιση απασχόληση και την εκπαίδευση θα διατεθούν κονδύλια ύψους 2,4 δις. ευρώ. Σε αντίθεση με το σημερινό ΕΣΠΑ θα υπάρξει σημαντικό κονδύλι και μέσω των περιφερειών. Ειδικότερα στο κοινωνικό ταμείο που είναι μέρος του προγράμματος η συμμετοχή στον συνολικό προϋπολογισμό από 25%, αυξάνεται στο νέο ΕΣΠΑ στο 31%. Το πρόγραμμα θα αφορά ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης, κατάρτιση δεξιοτήτων, πρακτική άσκηση, μαθητεία, κουπόνια, σύστημα εγγυήσεων για την Νεολαία (180 εκατ. ευρώ), εκσυγχρονισμό του ΟΑΕΔ, προγράμματα για βρεφονηπιακούς σταθμούς, διά βίου μάθηση, κ.α.

Αποκέντρωση ΕΣΠΑ μέσω των 13 Περιφερειακών Προγραμμάτων
Προτεραιότητα δίνεται και στις Περιφέρειες οι οποίες θα διαχειριστούν κονδύλια ύψους 5,4 δις. ευρώ ή το 35% των 15,4 δις. ευρώ του νέου ΕΣΠΑ.
- Δημιουργούνται 13 πολυτομεακά και πολυταμειακά Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα. Επίσης σε κάθε Περιφέρεια θα δοθούν και χρήματα από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (800-900 εκατ. ευρώ), αλλά και το 1/3 στο πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης θα δοθούν στις περιφέρειες. Κάθε Περιφέρεια θα κάνει έργα τεχνικά, επιχειρηματικότητα, κοινωνικού ταμείου και έργα κοινωνικής ανάπτυξης. Θα είναι ένα σφαιρικό.
- Οι ελληνικές περιφέρειες θα έχουν να διαχειριστούν περισσότερα κονδύλια τουλάχιστον κατά 15% σε σχέση με την παρούσα προγραμματική περίοδο. Υπάρχει δέσμευση της Κυβέρνησης έτσι ώστε ένα σημαντικό τμήμα των πόρων αυτών να αφορούν σε Δήμους προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες τους.

Τρόπος λειτουργίας του νέου ΕΣΠΑ

Δημιουργείται νέα επιτελική μονάδα ΕΣΠΑ σε κάθε υπουργείο. Οι διαχειριστικές αρχές που θα είναι τέσσερις, θα έχουν προκαθορισμένους ρόλους, θα υπάρχει επιτελική μονάδα ΕΣΠΑ σε κάθε υπουργείο.