Εισηγμένες: Ταμειακές ροές που βγάζουν... μάτι!

του Στέφανου Κοτζαμάνη

«Καλά και χρυσά τα λογιστικά κέρδη, αλλά στις μέρες μας, που χαρακτηρίζονται από έντονη χρηματοπιστωτική στενότητα, μεγαλύτερη σημασία έχει το πόσο ταμείο παράγει μια εταιρεία, δηλαδή οι ελεύθερες ταμειακές της ροές. Αφήστε που σε αντίθεση με τα λογιστικά κέρδη οι ταμειακές ροές δεν μπορούν να... μαγειρευτούν».

Η δήλωση αυτή ανήκει σε παράγοντα της χρηματιστηριακής αγοράς και δείχνει πόσο σημαντικό είναι για έναν επενδυτή να μη στέκεται μόνο στο ύψος των κερδών μιας εταιρείας, αλλά να επεκτείνει την ανάγνωσή του και στον πίνακα των ταμειακών ροών. 

Και η αλήθεια είναι πως εξετάζοντας τις λογιστικές καταστάσεις εννεαμήνου του 2013, σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να αλλάζει ριζικά την εντύπωση που έχει αποκομίσει, αν ακολουθήσει την παραπάνω οδηγία.

Η ουσία είναι πως πολλές διοικήσεις εισηγμένων έχουν δώσει μεγαλύτερη βαρύτητα στο μέτωπο των ταμειακών ροών κι όχι στην κερδοφορία, προσπαθώντας να μειώσουν δραστικά την έκθεσή τους προς τον τραπεζικό δανεισμό, να θωρακίσουν το μέλλον των εταιρειών τους και να εκμεταλλευθούν ενδεχομένως τις αποκαλούμενες ευκαιρίες της κρίσης.

Κλασικές πολιτικές δημιουργίας ταμειακών ροών, πέρα από τη μείωση του κόστους, είναι η συρρίκνωση της περιόδου πίστωσης που δίνεται στους πελάτες, ο περιορισμός των αποθεμάτων και του μέσου χρόνου αποθήκευσης, η διεύρυνση της περιόδου αποπληρωμής των προμηθευτών, όπως επίσης και η πώληση περιουσιακών στοιχείων.

Έτσι, οι ελεύθερες ταμειακές ροές που παράγουν οι επιχειρήσεις μπορεί να κατευθυνθούν είτε στους μετόχους τους (μέσα από τη διανομή μερισμάτων ή με επιστροφή κεφαλαίου, αν φυσικά η γενική συνέλευση έχει ψηφίσει σχετικά), είτε να χρησιμοποιηθούν για μείωση του καθαρού τους δανεισμού. Φυσικά, μπορεί να υιοθετηθεί και ένας συνδυασμός αυτών των επιλογών.

Στον παρατιθέμενο πίνακα παρουσιάζονται ενδεικτικά 32 εισηγμένες εταιρείες που στο εννεάμηνο του 2013 κατάφεραν να έχουν πολύ μεγαλύτερες ταμειακές ροές σε σχέση με τα λογιστικά καθαρά κέρδη που ανακοίνωσαν. Αθροιστικά, οι 32 αυτές εταιρείες δημοσίευσαν καθαρά κέρδη ύψους 866,7 εκατ. ευρώ κι είχαν θετικές ελεύθερες ταμειακές ροές 1,886 δισ. ευρώ!

Ο ΟΤΕ για παράδειγμα με λογιστικά κέρδη 553 εκατ. ευρώ, μείωσε τον καθαρό του δανεισμό κατά 1,058 δισ. (κατά 733,7 εκατ. από τη λειτουργική του δραστηριότητα και κατά άλλα 324,9 εκατ. ευρώ από τη ρευστοποίηση θυγατρικής μείον τις επενδύσεις που υλοποίησε).

Η ΕΥΔΑΠ με λογιστικά κέρδη 75,2 εκατ., είχε θετικές ταμειακές ροές 164,6 εκατ. ευρώ λόγω και της είσπραξης μέρους των απαιτήσεών της από τους ΟΤΑ.

H Motor Oil μπορεί να έγγραψε στο εννεάμηνο κέρδη μόλις 214 χιλ. ευρώ, ωστόσο δημιούργησε ταμείο 66,9 εκατ. ευρώ, μέρος του οποίου χρηματοδότησε το μέρισμα που διανεμήθηκε στους μετόχους.

Τα Folli Follie σημείωσαν στο εννεάμηνο θετικές λειτουργικές ταμειακές ροές 14,8 εκατ. ευρώ και θετικές επενδυτικές ταμειακές ροές 139,1 εκατ. ευρώ!

Η Attica Group σημείωσε λογιστικά κέρδη 3,8 εκατ. ευρώ, αλλά μείωσε τον καθαρό της δανεισμό κατά 61 εκατ. ευρώ, τόσο από τη λειτουργική της δραστηριότητα, όσο και από την πώληση ενός πλοίου.

Παχιά... αγελάδα μετρητών η Καπνοβιομηχανία Καρέλιας που δημιούργησε στο εννεάμηνο ταμείο 94 εκατ. ευρώ (κέρδη 35,1 εκατ.) χρηματοδοτώντας το μέρισμα της προηγούμενης χρήσης και ενισχύοντας περαιτέρω τα διαθέσιμά της.

Ανάλογη περίπτωση και οι εισηγμένες ΜΕΤΚΑ, ΕΧΑΕ και ΟΠΑΠ. Στην περίπτωση της Fourlis, αν και ο όμιλος υποχρεώθηκε στο εννεάμηνο σε λογιστική ζημία 8,78 εκατ. ευρώ, στο ίδιο χρονικό διάστημα είχε θετικό ταμείο 6,43 εκατ. ευρώ. 

Ανάλογες περιπτώσεις ζημιογόνων λογιστικών καταστάσεων και θετικών ελεύθερων ταμειακών ροών είχαμε -μεταξύ άλλων- στις εταιρείες Έλαστρον, Γ.Ε. Δημητρίου, ΕΛΤΡΑΚ, Κορρές, Χαϊδεμένος και Βογιατζόγλου. Μάλιστα, στην τελευταία μεγάλη ενίσχυση του ταμείου σημειώθηκε μετά τη λήξη του εννεαμήνου, λόγω της πώλησης ενός μη λειτουργικού της ακινήτου.

Άλλες εισηγμένες που κατάφεραν στο εννεάμηνο να σημειώσουν ταμειακές ροές σαφώς μεγαλύτερες από το ύψος των λογιστικών τους κερδών ήταν -μεταξύ άλλων- οι: Σαράντης (συνέβαλε και η πώληση ενός πακέτου μετοχών της Folli Follie), Medicon Hellas, Autohellas, Καράτζης, Πετρόπουλος, Γενική Εμπορίου, Newsphone, ΟΛΘ, ΕΥΑΘ, Quest Holdings, Kleemann, Cyclon, Space Hellas, ΟΛΠ, Κλωστοϋφαντουργία Ναυπάκτου, ΕΚΤΕΡ και Κανάκης.

Εισηγμένες: Σύγκριση ταμειακών ροών-κερδών στο εννεάμηνο
Εταιρεία	Λειτουργικές ταμ. ροές (1)	Επενδυτικές ταμ. ροές (2)	Ελεύθερες ταμ. ροές (1+2)	Καθαρά κέρδη	Διαφορά
ΟΤΕ	733.700	324.900	1.058.600	505.400	553.200
ΕΥΔΑΠ	170.551	-5.933	164.618	75.287	89.331
Motor Oil	115.612	-48.630	66.982	214	66.768
Attica Group	10.784	54.057	64.841	3.825	61.016
Καρέλιας	96.376	-2.322	94.054	35.145	58.909
ΜΕΤΚΑ	84.671	12.020	96.691	57.122	39.569
ΟΠΑΠ	179.774	-40.175	139.599	115.165	24.434
ΕΧΑΕ	53.359	2.712	56.071	40.456	15.615
Fourlis	18.353	-11.922	6.431	-8.789	15.220
Γρ. Σαράντης	5.508	10.408	15.916	3.599	12.317
Έλαστρον	9.246	-320	8.926	-2.340	11.266
Medicon Hellas	7.433	181	7.614	219	7.395
Γ.Ε. Δημητρίου	4.066	-2.588	1.478	-4.949	6.427
Autohellas	16.622	-3412	13.210	6.909	6.301
Πετρόπουλος	5.413	596	6.009	397	5.612
ΕΛΤΡΑΚ	4.371	-205	4.166	-790	4.956
Newsphone	5.452	223	5.675	851	4.824
Κορρές	4.593	-2.085	2.508	-1.942	4.450
ΟΛΘ	13.834	4.216	18.050	13.760	4.290
Καράτζης	17.304	-5.833	11.471	7.221	4.250
ΕΥΑΘ	15.630	-2.122	13.508	9.499	4.009
Quest Holdings	10.598	-6841	3.757	482	3.275
Χαϊδεμένος	1.765	-111	1.654	-1.307	2.961
Βογιατζόγλου*	1.811	-95	1.716	-473	2.189
Kleemann	4.182	-242	3.940	1.901	2.039
Cyclon	2.560	-283	2.277	496	1.781
Γενική Εμπορίου	2.186	-50	2.136	394	1.742
Κλ. Ναυπάκτου	1.029	48	1.077	-585	1.662
ΟΛΠ	11.269	-1.882	9.387	8.101	1.286
Στ. Κανάκης	1.704	10	1.714	894	820
ΕΚΤΕΡ	915	67	982	502	480
Space Hellas	1.322	-801	521	63	458
ΣΥΝΟΛΟ	1.611.993	273.586	1.885.579	866.727	1.018.852
* Οι ταμειακές ροές ενισχύθηκαν μετά το πέρας του 9μήνου λόγω πώλησης ακινήτου
Τα ποσά σε χιλιάδες ευρώ