17, Νοεμβρίου
12:16
"Υιοθετήθηκε τελικά το μοντέλο της Κύπρου. Μόνο όσο υπάρχουν κεφάλαια στο ΤΧΣ είναι ασφαλείς οι ελληνικές τράπεζες"
Είναι η πρώτη φορά, μετά το άγριο «κούρεμα» των καταθέσεων την Κύπρο, που η μέθοδος αυτή καταγράφεται σε επίσημο ευρωπαϊκό κείμενο για την στήριξη των τραπεζών.
Παρά τις αλλεπάλληλες ρητές διαβεβαιώσεις όλων των εμπλεκόμενων αξιωματούχων, στο τέλος Μαρτίου και στις αρχές Απριλίου, πως η περίπτωση της Κύπρου είναι μοναδική και δεν θα αποτελέσει μοντέλο για την επέκταση της συγκεκριμένης μεθόδου και σε άλλες χώρες, τελικά εντάσσεται ως λύση και μάλιστα πριν από την προσφυγή στον Μόνιμο Μηχανισμό που χαρακτηρίστηκε ως η έσχατη λύση για τη στήριξη των τραπεζών από το Eurogroup.
Ακόμη και οι ίδιοι οι πρωταγωνιστές του «κυπριακού δράματος» έβαλαν την υπογραφή τους, ώστε να γίνει το κούρεμα των καταθέσεων ένα από τα «εργαλεία» για την εξυγίανση του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος.
Σαφής και χωρίς περιστροφές είναι η απόφαση του Eurogroup για τη διαδικασία ενεργοποίησης του ESM ως lender of last resort για τη διάσωση τραπεζών, προβλέποντας πλέον ρητώς κούρεμα καταθέσεων και προκαλώντας ρίγη σε αγορές και καταθέτες. Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας θα παρεμβαίνει εξαγοράζοντας μετοχές τραπεζών αφού πρώτα έχουν κουρευτεί διαδοχικά οι ομολογιούχοι μειωμένης εξασφάλισης, οι μέτοχοι και εν συνεχεία οι καταθέτες.
Η συμφωνία των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης σε αυτή τη φάση στέλνει σαφές μήνυμα προς τους τραπεζίτες και τις εθνικές κυβερνήσεις, ενώ προκαλεί ανησυχία στις αγορές και αναμένεται να πυροδοτήσει αλυσιδωτές εξελίξεις.
Τα κυρίαρχα media αποφεύγουν να προβάλλουν την εξέλιξη αυτή, ενώ και οι κυβερνήσεις εφαρμόζουν την πολιτική του «μπαζώματος» προσπαθώντας να «θάψουν» το θέμα και να αποσοβήσουν για όσο μπορέσουν τις δρομολογηθείσες εξελίξεις.
Η αποδοχή της συμφωνίας αυτής από την Ελληνική πλευρά τη στιγμή που οι αυξήσεις κεφαλαίου των Συνεταιριστικών Τραπεζών βρίσκονται σε εξέλιξη και ταυρόχρονα ανοίγει και δεύτερος κύκλος ανακεφαλαιοποιήσεων για τις συστημικές τράπεζες καταδεικνύει την αδύναμη θέση στην οποία βρέθηκε ο Γιάννης Στουρνάρας στο Eurogroup.
Οι Ευρωπαίοι «έστησαν» τη σύγκρουση, το ΔΝΤ σιώπησε και η πολιτική ηγεσία της Ελλάδας έπεσε αύτανδρη στο λάκκο που έσκαψαν οι Ευρωπαίοι. Αναγκάστηκε να αποδεχθεί στην πλέον κρίσιμη στιγμή την ενεργοποίηση του κουρέματος καταθέσεων ως προϋπόθεση για την ενεργοποίηση του ESM. Συμφώνησε περιμένοντας να λάβει ανταλλάγματα και τη δόση του 1 δισ. έως τις 9 Δεκεμβρίου, ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί να φανεί ισχυρή.
Μάλιστα, σημειώνει το Reuters, με την απόφαση αυτή φαίνεται να επιλύονται οι διαφωνίες της Γερμανίας με άλλες χώρες της ευρωζώνης για το εάν το Ταμείο θα έπρεπε να αποτελεί ύστατη λύση για τις τράπεζες εκείνες, που, σύμφωνα με τις διαγνωστικές μελέτες των κεντρικών τραπεζών του χρόνου, αποδειχτεί ότι χρειάζονται κεφαλαιακή ενίσχυση.
Η ανακοίνωση ανέφερε ότι το εργαλείο για την απευθείας ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών με όριο τα 60 δισ. ευρώ θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί, στο πλαίσιο της συμφωνίας του Eurogroup του Ιουνίου, μετά την σύσταση του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (Single Supervisory Mechanism).
Για την απευθείας κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών από τον ESM, η ΕΕ θα πρέπει πρώτα να καταλήξει σε συμφωνία επί της νομοθεσίας που θα προβλέπει την δυνατότητα επιβολής ζημιών στους ομολογιούχους υψηλής εξασφάλισης, ακόμη και σε μεγαλοκαταθέτες, σε περίπτωση που χρειαστεί να κλείσει μία τράπεζα.
Ο νέος νόμος θα πρέπει να έχει εγκριθεί μέχρι τα τέλη του έτους.
Άλλη προϋπόθεση για την απευθείας ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών από τον ESM είναι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να έχει αναλάβει την τραπεζική εποπτεία στην ευρωζώνη, κάτι που αναμένεται να γίνει τον Νοέμβριο του 2014.
Επιπλέον, η Γερμανία θα πρέπει να αλλάξει την νομοθεσία της που αυτή τη στιγμή απαγορεύει ρητά την άμεση ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών από τον ESM.
Τι ισχύει
Στην Ελλάδα όσο το ΤΧΣ διαθέτει κεφάλαια από το αρχικό πακέτο στήριξης και αντλεί νέα πουλώντας μετοχές σε τράπεζες που ελέγχει, οι εξελίξεις αυτές θα αποφευχθούν καθώς δεν απαιτείται η κατάθεση νέου αιτήματος για στήριξη από τον ESM.
Αυτό διασφαλίζει τις τέσσερις συστημικές τράπεζες καθώς και την Τράπεζα Αττικής, οι οποίες έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί πλήρως και διαθέτουν εγκεκρριμένα capital action plans και business plans.
Άγνωστο παραμένει το καθεστώς που θα ισχύσει για τις συνεταιριστικές τράπεζες οι οποίες βρίσκονται σε διαδικασία αυξήσεων κεφαλαίου και μέχρι στιγμής δυσκολεύονται πολύ να προσελκύσουν ιδιωτικά κεφάλαια.
Όσον αφορά την ασφάλεια των καταθέσεων ισχύει ότι μέχρι 100.000 ευρώ ανά λογαριασμό, ανά τράπεζα και ανά φυσικό πρόσωπο, είναι πλήρως διασφαλισμένες.
