Συγκοινωνίες:Μάχη για 3 στο ηλεκτρονικό εισιτήριο

της Μάρως Τσαντήλα

Με τη συμμετοχή κορυφαίων επιχειρηματικών ομίλων της χώρας προχωρά ο διαγωνισμός για το ηλεκτρονικό εισιτήριο. Ασφυκτικά, λόγω καθυστερήσεων, τα χρονοδιαγράμματα, αμφίβολο αν θα τηρηθούν.

Τρεις ισχυροί ελληνικοί επιχειρηματικοί όμιλοι διαγκωνίζονται για την ανάληψη του έργου του ΟΑΣΑ για το ηλεκτρονικό εισιτήριο. Στον διαγωνισμό που βρίσκοται σε εξέλιξη συμμετέχουν τα σχήματα: INTRASOFT INTERNATIONAL - ΙΝΤRΑΚΑΤ, ΑΤΕΣΕ - ΜΕΤΚΑ και ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ - LG CNS.

Το έργο έχει συνολικό προϋπολογισμό 94 εκατομμύρια ευρώ και χθες η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι ενέκρινε την χρηματοδότησή του με 29,5 εκατομμύρια ευρώ από πόρους του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης.

Στο πλαίσιο του έργου, ο ανάδοχος θα αναλάβει τη χρηματοδότηση (50% ιδιωτικά κεφάλαια, 50% πόροι ΕΣΠΑ), μελέτη, κατασκευή, συντήρηση και τεχνική διαχείριση του έργου για περίοδο 12 ετών, ενώ θα αποπληρώνεται βάσει μηχανισμού πληρωμών κατά την περίοδο λειτουργίας του, ο οποίος αξιολογεί την ποιότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών.

Το ελληνικό δημόσιο διαφοροποιούμενο από την πρακτική που κατά κύριο λόγο εφάρμοζε εως τώρα, πλέον δεν αγοράζει μια προμήθεια, αλλά μια υπηρεσία, ενώ στο τέλος της 12ετούς διάρκειας της σύμβασης το σύστημα θα μείνει στην κυριότητα του ΟΑΣΑ. 

Σύμφωνα με τον προγραμματισμό το έργο θα παραδίδεται σταδιακά το διάστημα 2014 – 2015, ωστόσο είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν τελικά το χρονοδιάγραμμα αυτό τηρηθεί, αφού θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι θα υπάρξουν καθυστερήσεις λόγω ενστάσεων.

Κλειστό σύστημα

Το έργο θα καλύπτει όλους τους φορείς αστικών συγκοινωνιών όπως το μετρό, τον ηλεκτρικό, το σιδηρόδρομο, το τραμ, τα λεωφορεία και τα τρόλεϊ. Τουλάχιστον για τα μέσα σταθερής τροχιάς προβλέπεται η δημιουργία αυτόματων πυλών εισόδου – εξόδου, κατά το πρότυπο των χωρών του εξωτερικού.
Στόχος είναι παταχθεί -επιτέλους- το φαινόμενο της λαθρεπιβίβασης, αλλά και αυτό της πώλησης πλαστών εισιτηρίων που έχει πάρει εκρηκτικές διαστάσεις απειλώντας ακόμη και την βιωσιμότητα ολόκληρου του συστήματος μεταφορών. Παρότι πλήρης αποτίμηση της λαθρεπιβίβασης δεν μπορεί να υπάρξει, υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο οι συγκοινωνιακοί φορείς της πρωτεύουσας χάνουν περισσότερα από 25 εκατομμύρια ευρώ εσόδων.
Η είσπραξη των χρημάτων αυτών, που ενδεχομένως να είναι και περισσότερα, θα αποτρέψει τον κίνδυνο αύξησης της τιμής των εισιτηρίων. Πρόκειται για ένα αίτημα που περιοδικά επαναφέρει η τρόικα πιέζοντας τα αρμόδια υπουργεία. Σύμφωνα με πηγές του ΥΠΟΜΕΔΙ προς το παρόν αυτό έχει αποφευχθεί, ωστόσο με την μείωση της επιδότησης των συγκοινωνιακών φορέων από τον ερχόμενο χρόνο η συζήτηση αναμένεται ότι θα ανοίξει εκ νέου.

Προσωποποίηση των χρεώσεων

Μόλις το σύστημα ηλεκτρονικού κομίστρου τεθεί σε λειτουργία, το υφιστάμενο χάρτινο εισιτήριο και οι κάρτες απεριορίστων που διατίθενται σήμερα στο κοινό, θα αντικατασταθούν σταδιακά από "ηλεκτρονικές" κάρτες, με τις οποίες θα μπορεί να εφαρμοστούν χρεώσεις στους επιβάτες ανάλογα με τις αποστάσεις που διανύουν ή το χρόνο κατά τον οποίο πραγματοποιούν τις μετακινήσεις τους (π.χ. μείωση της τιμής του κομίστρου τα Σαββατοκύριακα ή τις αργίες, κ.ά.).
Πέρα από την πάταξη της λαθρεπιβίβασης, ο φορέας διαχείρισης του συστήματος συγκοινωνιών, δηλαδή ο ΟΑΣΑ, θα έχει πλήρη εικόνα για την διάρθρωση των πωλήσεων και με τον τρόπο αυτόν τα μέσα θα εισπράττουν ανάλογα με το έργο που πραγματοποιούν. Παράλληλα, σημαντικά θα είναι τα οφέλη και σε επίπεδο προγραμματισμού του συγκοινωνιακού έργου, αφού θα υπάρχουν ακριβή στοιχεία για την ζήτηση των συγκοινωνιακών υπηρεσιών.
Σύμφωνα με τον Επίτροπο για το ΕΣΠΑ, Γιοχάνες Χαν, το σχέδιο αυτό αποτελεί σημαντικό βήμα για τον εκσυγχρονισμό των μέσων μεταφοράς στην Αθήνα διευκολύνοντας τις μετακινήσεις για τους κατοίκους της πρωτεύουσας, τους επισκέπτες και τους τουρίστες. «Πρόκειται για ένα πρόγραμμα προτεραιότητας που έχουν καθορίσει οι ελληνικές αρχές σε συνεργασία με την ΕΕ και θεωρείται καθοριστικής σημασίας για την ποιότητα ζωής των κατοίκων της Αθήνας», ανέφερε ο Επίτροπος.

Από την μαντική στην... τηλεματική

Το έργο του ηλεκτρονικού εισιτηρίου συμπληρώνεται από την ανάπτυξη του ολοκληρωμένου συστήματος τηλεματικής με διάρκεια επίσης τα 12 έτη, την δημιουργία του οποίου έχει αναλάβει η Ιntrasoft. Το σχέδιο προβλέπει ότι θα εγκατασταθεί ένα δίκτυο 1.000 «έξυπνων» στάσεων σε όλη την περιοχή αρμοδιότητας του ΟΑΣΑ.
Οι επιβάτες αντί να μαντεύουν πότε θα φτάσει στη στάση τους το μέσο που τους ενδιαφέρον θα μπορούν το πληροφορούνται τον ακριβή χρόνο διέλευσης των οχημάτων από τις οθόνες που θα είναι τοποθετημένες στις στάσεις, όπως και από το κινητό τηλέφωνο και τον ηλεκτρονικό τους υπολογιστή.
Θα δημιουργηθεί επίσης ένα κέντρο ελέγχου από όπου θα παρακολουθείται σε πραγματικό χρόνο η λειτουργική κατάσταση του συστήματος συγκοινωνιών και θα γίνονται οι αναγκαίες παρεμβάσεις για τον καλύτερο συντονισμό και βελτιστοποίηση του συγκοινωνιακού έργου.