Δανεισμός -Τα κέρδη μειώνονται, η μόχλευση παραμένει - (Του Μάνου Χατζ.).

Ο δανεισμός παραμένει ένα στοιχείο ρίσκου στους ισολογισμούς που βρίσκεται υπό συνεχή αξιολόγηση. Μια δανεισμένη εταιρία δεν είναι απαραίτητα επικίνδυνη ή επισφαλής εταιρία.

Όταν η οικονομία είναι ανθηρή μέσω της μόχλευσης η απόδοση των ιδίων κεφαλαίων βελτιώνεται, τα δάνεια εξυπηρετούνται και οι μέτοχοι αυξάνουν πιο γρήγορα την αξία της επένδυσης τους.

Όταν όμως η οικονομία συρρικνώνεται ένας ακριβός δανεισμός ροκανίζει τα λειτουργικά αποτελέσματα και την ρευστότητα της εταιρίας.

Παρά το ότι οι χρεωστικοί τόκοι μπορούν να θεωρηθούν «φορολογική ασπίδα» αφού έχουν διαφορετικό συντελεστή φορολόγησης από τα καθαρά κέρδη (15% έναντι 25%)

• δεν παύουν να αποτελούν μια εξωτερική εκροή που αποδυναμώνει το ταμείο της εταιρίας αποτελώντας άμεση ταμειακή εκροή την στιγμή που οι απαιτήσεις εισπράττονται με πιο αργούς ρυθμούς.

Στους καιρούς που ζούμε οι εταιρίες που έχουν τραπεζικό δανεισμό αντιμετωπίζουν μια πρωτόγνωρη εμπειρία:

Ακόμα και αν είναι συνεπείς απέναντι στις υποχρεώσεις τους δέχονται την πίεση της πιστωτικής συρρίκνωσης τουτέστιν οι τράπεζες προκειμένου να απομοχλεύσουν τον ισολογισμό τους ζητάνε πίσω μέρος ή το σύνολο των δανείων που έχουν χορηγήσει ανεξάρτητα από την ποιότητα των πελατών τους.

Αυτό σημαίνει ότι πολλά δάνεια δεν ανανεώνονται ενώ την ίδια στιγμή οι γραμμές χρηματοδότησης σε κεφάλαια κίνησης συρρικνώνονται.

Μετά την ανακεφαλαιοποίηση βέβαια οι τράπεζες έχουν μειώσει τις «οχλήσεις» προς τις εταιρίες χωρίς όμως να έχουν επαναφέρει τα πιστωτικά όρια σε κάποιο επίπεδο που να δημιουργεί κάποια άνεση.

Η παραπάνω εξέλιξη έχει οδηγήσει πολλές εταιρίες να κρατάνε ανοικτές γραμμές δανεισμού χωρίς να τις χρειάζονται αφού το ταμείο τους καλύπτει σημαντικό μέρος

• ή εξοφλεί ακόμα και ολοσχερώς τις δανειακές τους υποχρεώσεις αφού πιθανότατα δεν θα μπορούσαν να βρουν ανάλογη ρευστότητα αν την χρειαστούν.

Με αυτά τα δεδομένα ο καθαρός δανεισμός των εισηγμένων εταιριών παρουσιάζει στο εξάμηνο οριακή αύξηση +2,1% στα 27,9 δις ευρώ κυρίως λόγω της αύξησης των μακροχρόνιων τραπεζικών υποχρεώσεων οι οποίες είναι αυξημένες κατά 6,3% στα 18,1 δις ευρώ.

Το σύνολο των υποχρεώσεων (και των μη τραπεζικών) είναι αυξημένο κατά 1,3% στα 67 δις ευρώ ενώ τα ταμειακά διαθέσιμα είναι αυξημένα κατά 9% στα 8,5 δις ευρώ

• κυρίως λόγω Coca Cola (+630 εκ. ευρώ), ΜΕΤΚΑ (+100 εκ. ευρώ), ΟΠΑΠ (+108 εκ. ευρώ) και ΔΕΗ (+123 εκ. ευρώ).

Η συνολική σχέση ξένων κεφαλαίων προς ίδια κεφάλαια διαμορφώθηκε σε 0,897 που σημαίνει ότι για κάθε ένα ευρώ που απεικονίζεται στην καθαρή θέση οι εισηγμένες εταιρίες χρωστούν περίπου το 90%.

Το ανησυχητικό στοιχείο που προκύπτει ωστόσο έρχεται από τις λειτουργικές ταμειακές ροές οι οποίες είναι μειωμένες κατά 57% αλλά και από τα λειτουργικά κέρδη τα οποία παρουσιάζουν μέση μείωση κατά 17%.

Τόσο οι λειτουργικές ταμειακές ροές όσο και τα λειτουργικά αποτελέσματα είναι οι βασικοί υποστηρικτικοί λογαριασμοί που συνοδεύουν μια δανειακή αξιολόγηση.

Στο εξάμηνο επομένως μπορεί να υποστηριχθεί ότι η δανειακή εικόνα επιβαρύνθηκε σημαντικά και το σύνολο των εισηγμένων εταιριών παρουσιάζει προφίλ δανεισμού με υψηλότερο πιστοληπτικό ρίσκο έναντι της αρχής του έτους.

Σε ότι αφορά τις επιμέρους περιπτώσεις η μόχλευση άνω των δύο φορών την καθαρή θέση με αδύναμα λειτουργικά κέρδη αποτελεί ανησυχητική ένδειξη που χρήζει εξέτασης.

Από το σύνολο των εξεταζόμενων εταιριών 27 εταιρίες υπερβαίνουν το εν λόγω όριο με χαρακτηριστικότερη περίπτωση αυτή της ΣΙΔΜΑ η οποία παρουσιάζει μόχλευση 39 φορές τα κεφάλαια της.

Από τις εταιρίες αυτές δεν κατατάσσονται όλες στον ίδιο βαθμό κινδύνου καθώς υπάρχουν περιπτώσεις όπου υπάρχει επιβάρυνση από έκτακτους παράγοντες ή τα λειτουργικά αποτελέσματα παραμένουν θετικά.

Επίσης υπάρχει το ελαφρυντικό της «μισής» χρήσης και επομένως θα πρέπει να αξιολογηθούν και ενδεχόμενοι εποχικοί παράγοντες που θα βελτιώσουν το αποτέλεσμα όπως στην περίπτωση των ακτοπλοϊκών εταιριών ή των εταιριών τροφίμων. 

Από την αναφορά απουσιάζουν οι 33 εισηγμένες εταιρίες που έχουν αρνητική καθαρή θέση στα ενοποιημένα μεγέθη τους λόγω της ήδη επιβαρημένης χρηματοοικονομικής τους κατάστασης.

ΤΟP 11
 

ΣΙΔΜΑ  39,06 -
ΕΛIXΘ   20,10
ΑΒΕ        16,14
LAVI      15,65  
ΑΝΕΚ     13,27      
DIONIC 11,90      
MEDICON 10,79      
ΔΑΙΟΣ   7,76      
ΧΑΛΚOΡ   7,04  
ΜΠΗΤΡΟΣ 6,90      
PASAL       6,86    

ΚΑΙ δεν πρέπει να ξεχνάμε το σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει στην εξαγωγή του δείκτη Δ.Μ. το σύνολο της καθαρής θέσης μίας εταιρείας... Οπότε αυτόματα πρέπει να εξετάζουμε και το πως αυτή διαμορφώνεται, αν δεν θέλουμε να τραβάμε αργότερα τα μαλλιά μας...