Το ’99 και η σωτηρία της (επενδυτικής) ψυχής

Του Αποστόλη Σκουμπούρη

Η… θεσμοθετημένη μνημειώδης ατιμωρησία, θα στοιχειώνει για πάντα το δημόσιο αίσθημα και στο Χ.Α.

Παρ’ ότι έχουν περάσει 14 χρόνια από τη φούσκα του χρηματιστηρίου και την επενδυτική πυραμίδα ψεύτικων αποδόσεων που εγκλώβισε 1,5 Έλληνες και κατέστρεψε χιλιάδες οικογένειες, το… βρώμικο ’99 εξακολουθεί να στοιχειώνει μνήμες, συνειδήσεις, ζωές, επιχειρήσεις και οικονομία. 

Κυρίως όμως, στοιχειώνει – και θα στοιχειώνει για πάντα – το κοινό περί δικαίου αίσθημα σε μια χώρα που ένας σημαντικός λόγος της πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής χρεοκοπίας είναι και η μνημειώδης εγκαθιδρυμένη – σχεδόν «θεσμική» - ατιμωρησία σε όλα τα επίπεδα!  

Ατιμωρησία που… θεσμοθετήθηκε μέσα από ένα πελατειακό σύστημα που βόλευε πολλούς, όπου τα κόμματα εξαγόραζαν το… πελατολόγιό τους το οποίο με τη σειρά του λειτουργούσε ως… στρατός (πιστών) ψήφων, συντηρώντας ένα ακραία διεφθαρμένο σύστημα.

 
Έτσι λοιπόν και η ιστορία της φούσκας του ’99, του μεγαλύτερου και πιο… οικουμενικού οικονομικού σκανδάλου στην ιστορία της χώρας, ήρθε ξανά στην επικαιρότητα πρόσφατα.  

Ενός σκανδάλου που «επιδοτήθηκε» και χειραγωγήθηκε πρωτίστως από την πολιτική ηγεσία του τόπου που σε κάθε τόνο συνέδεε την πορεία του Χρηματιστηρίου με τα θετικά τεκταινόμενα και την «ανάπτυξη» της οικονομίας! 

Ποιος δε θυμάται τις δηλώσεις Σημίτη ότι «το χρηματιστήριο καθρεφτίζει την πορεία της οικονομίας», ή ποιος δε θυμάται τις (κατόπιν... εορτής) δηλώσεις του ότι «έπρεπε να είναι πιο προσεκτικοί οι επενδυτές»; 

Ποιος δε θυμάται τις δηλώσεις Γιάννου Παπαντωνίου ότι «η κρίση στο ελληνικό χρηματιστήριο έχει ημερομηνία λήξης και είναι η 9η Απριλίου 2000» (σ.σ. ημέρα βουλευτικών εκλογών); Θυμίζουμε ότι τότε ο Γενικός Δείκτης ήταν στις 5.000 μονάδες περίπου, με διαρκή και αμετάκλητα πτωτική πορεία πριν τις εκλογές της 9ης Απριλίου όπου κρίθηκε στο… νήμα  η επικράτηση του ΠΑΣΟΚ για 2η σερί 4ετία. 

Τότε ήταν που μέσω της ΔΕΚΑ, υπήρξε το μπαράζ αγορών κορυφαίων blue chips στο Χ.Α. όπως ΟΤΕ, Εθνική κ.λπ. με στόχο τη στήριξη του Γενικού Δείκτη, ένα σκάνδαλο που επίσης παραγράφηκε! Για την... ιστορία, θυμίζουμε ότι ο Γενικός Δείκτης του Χ.Α. στις 3 Ιανουαρίου του 2000 βρίσκονταν στις 5.794 μονάδες, ενώ το τελευταίο κλείσιμο πριν από τις εκλογές της 9ης Απριλίου του 2000 ήταν στις 4.934 μονάδες! 

Μετά τις εκλογές τις οποίες ο κ. Παπαντωνίου χαρακτήριζε ως ημερομηνία λήξης της κρίσης του Χρηματιστηρίου και μέσα σε έξι συνεδριάσεις ο Γ.Δ. απώλεσε περίπου 1.000 μονάδες (περίπου 25% της αξίας του) κλείνοντας την Τρίτη 18 Απριλίου του 2000 στις 3.951,85 μονάδες! 

Κατόπιν αντέδρασε μερικώς, όμως στις 30 Αυγούστου του ίδιου έτους είχε κατέλθει στις 3.500 μονάδες, ενώ συνέχισε την κατιούσα, πέφτοντας την επόμενη τριετία κάτω και από τις 1.500 μονάδες! Ποτέ όμως δεν ελέγχθηκε, ποτέ δεν ζητήθηκαν ευθύνες για χειραγώγηση της αγοράς από τον πρώην υπουργό!

Οι μαντεψιές επιχειρηματιών για 10.000 μονάδες…

Ποιος δε θυμάται τις… μαντεψιές και προφητείες κορυφαίων επιχειρηματικών αλλά και ενός μεγάλου τραπεζίτη που προέβλεπαν το Γενικό Δείκτη στις 8.000 και στις 10.000 μονάδες; Όντας αδαείς οι επενδυτές, ακολουθούσαν συνεχίζοντας να εγκλωβίζονται σε μια κατάσταση κούφια και διάτρητη από παντού. Οι ευθύνες λοιπόν για το χρηματιστηριακό σκάνδαλο του ’99 είναι μεγάλες και τεράστιες πρωτίστως σε όσους είχαν την ευθύνη για τον έλεγχο, την επιτήρηση και την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς. 

Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, του Σημίτη και του Παπαντωνίου είναι αυτή που έδωσε το οκ για να εισαχθούν 46 εταιρείες στο Χρηματιστήριο το ’99 και 50 νέες εισαγωγές το 2000! 

Εταιρείες που στο 80% των περιπτώσεων δεν άξιζαν ούτε και απ’ έξω να περάσουν από το χρηματιστήριο! Απόδειξη αυτού που αναφέρουμε είναι ότι δεκάδες εξ αυτών όχι μόνο έχουν διαγραφεί από το Χ.Α. αλλά δεν υφίστανται πλέον ως επιχειρηματικές οντότητες!

Δεκάδες αθωώσεις, αναιρέσεις, καταδίκες και ξανά αθωώσεις

Η υπόθεση λοιπόν ήρθε ξανά στην επικαιρότητα προ ημερών, καθώς το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων έβγαλε αθωωτική απόφαση για όλους τους κατηγορούμενους στην υπόθεση με τις «μετοχές-φούσκες» στο Χρηματιστήριο, κρίνοντας ότι δεν στοιχειοθετήθηκε το αδίκημα της απάτης! 

Μετά από πολύμηνη διαδικασία, που ξεκίνησε στις 15 Απριλίου, το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων κήρυξε αθώους τους 42 κατηγορούμενους, επιχειρηματίες, επενδυτές, χρηματιστές, εφοπλιστές κ.α. που κάθισαν στο εδώλιο με βαριά αδικήματα, όπως αυτά της απάτης και της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομη δραστηριότητα. 

Το δικαστήριο με την απόφασή του έκρινε ότι από τα στοιχεία της δικογραφίας και την ακροαματική διαδικασία δεν στοιχειοθετήθηκε η κατηγορία της απάτης, διότι δεν προέκυψε ότι η τιμή πώλησης των επίδικων πακέτων μετοχών έπαιξε καθοριστικό ρόλο και τελικά επηρέασε την τελική τους τιμή στο ταμπλό του Χ.Α. την συγκεκριμένη περίοδο!  

Τριγωνικές συναλλαγές, σύσταση… επενδυτικής ομάδας (λόμπι), χειραγώγηση μετοχών, συνδυαστικές κινήσεις… φουσκώματος τιμών μετοχών, είναι μερικά από τα… ανδραγαθήματα στα οποία δεν ευρέθη… δόλος, ούτε απάτη!  

Πριν… στεγνώσει το μελάνι της αθωωτικής απόφασης, ήρθε χθες η αντίδραση της Εισαγγελέως του Αρείου Πάγου κας Ευτέρπης Κουτζαμάνη, που σχεδιάζει να καταθέσει αναίρεση υπέρ του νόμου για αυτή την απόφαση, χαρακτηρίζοντας την απόφαση πρόκληση. 

Για πολλοστή φορά αυτά τα 14 χρόνια το σήριαλ της απομονής δικαιοσύνης για τον τριτοκοσμικό πλειστηριασμό «εμπορίας» ελπίδας συνεχίζεται. Έχουν βγει καταδικαστικές αποφάσεις για το σκάνδαλο του ’99, που μετά αναιρέθηκαν, όπως έχουν βγει και αθωωτικές αποφάσεις που επίσης μετά αναιρέθηκαν! 

Δεκατέσσερα χρόνια μετά το σκάνδαλο του '99, η χώρα και οι επενδυτές εξακολουθούν να παραμένουν θεατές σ' ένα δικαστικό... θέατρο αθωώσεων, ήπιων ποινών, αναιρέσεων, εφέσεων που προσβάλουν το κοινό περί δικαίου αίσθημα βαθύτατα...

 
Ποιος δε θυμάται τις συμπληρωματικές διώξεις (μετά από αποφάσεις αθώωσης) του εισαγγελέα εφετών κ. Κυριάκου Καρούτσου ύστερα από παραγγελία του εφέτη ανακριτή της υπόθεσης του παραδικαστικού κυκλώματος Ι. Σίδερη; 

Κορυφαίοι νομικοί βρίσκονται σε… σύγχυση για την ιστορία του ’99. Μια ολόκληρη χώρα δεν μπορεί να τακτοποιήσει, έστω και νομικά, έστω και κατόπιν εορτής, έστω και στοιχειωδώς ένα ζήτημα που εξακολουθεί να πληγώνει όλη την κοινωνία έχοντας αφήσει ανεξίτηλα βαθιά σκιά στη νεότερη ιστορία του τόπου...

Το στοιχειό του ’99 είναι εδώ...

Το… στοιχειό του ’99 είναι και πάλι εδώ! Παρ’ όλες τις προσπάθειες κάλυψης ή λησμονιάς, συνεχίζει το στοιχειώνει ζωές, οικογένειες, συνειδήσεις, επενδύσεις, επιχειρήσεις, επαγγελματίες. Είναι σαν το δολοφόνο που έχει αποφασίσει να κρατήσει μια για πάντα το μυστικό βαθιά κρυμμένο μέσα του, όμως κάτι τον τρώει, κάτι τον βασανίζει και δεν μπορεί - ποτέ στην υπόλοιπη ζωή του – να ησυχάσει και να λυτρωθεί. 

Έτσι και η κοινή γνώμη - συνείδηση της χώρας όσον αφορά το μεγαλύτερο οικονομικό σκάνδαλο στην ιστορία. Όλοι πιστεύουν ότι έχει υπάρξει έγκλημα και μάλιστα μνημειώδες, μεγάλο, οικουμενικό, γενικευμένη ληστεία των οικονομιών όσων συμμετείχαν. 

Την ίδια στιγμή όμως, οι ίδιοι άνθρωποι, ακόμη και οι εμπλεκόμενοι στις διαδικασίες αναμόχλευσης του σκανδάλου, ακόμη και αυτοί που είναι εντεταλμένοι για τις ανακρίσεις, βαθιά μέσα τους πιστεύουν ότι δεν θα βρεθεί άκρη, για ακόμη μια φορά. 

Είναι κοινό μυστικό ότι ξανά μια από τα ίδια θα έχουμε, η υπόθεση θα κλείσει ξανά για να ξανανοίξει εκ νέου στο απώτερο μέλλον κ.ο.κ. Ξανά όμως, ο μύθος θα συντηρείται για να δείχνει ότι το σώμα μπορεί να… επιβιώσει, όμως η σωτηρία της (επενδυτικής ή όχι) ψυχής είναι πραγματικά πολύ μεγάλο πράγμα. 

Όλοι μέσα τους νιώθουν ότι δεν είναι δυνατόν το μεγάλο σκάνδαλο του ’99 να το πληρώσει μόνο η Κων/να Μπουρμπούλια, σίγουρα υπάρχουν και άλλοι, πολλοί φταίχτες. Και σαφώς σε πιο υψηλά κλιμάκια, ήτοι στις εγκληματικές ευθύνες της πολιτικής διοίκησης, της διοίκησης του Χρηματιστηρίου και της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Όμως, σε μια χώρα που οι νόμοι λειτουργούν περισσότερο ως ομίχλη στην αναζήτηση της αλήθειας και σχεδόν καθόλου για την επικράτηση της δικαιοσύνης, κανένας, ποτέ δεν μπορεί να βγάλει άκρη.  

 
Αυτό το ξέρουν, το γνωρίζουν, το νιώθουν όλοι. Είτε επενδυτές, είτε πολιτικοί, είτε δικαστικοί, όλοι γνωρίζουν πολύ καλά ότι δεν πρόκειται να υπάρξουν σημαντικές τιμωρίες για ότι έγινε το ’99. Απλώς, όλες οι αναιρέσεις, οι ακροαματικές διαδικασίες, οι εκδικάσεις κ.λπ., είναι μια (λανθάνουσα ίσως) προσπάθεια όλων όσων εμπλέχτηκαν εκείνη την περίοδο να απαλύνουν την ψυχή τους.

Υ.Γ. Ι: Φυσικά, κανείς δεν αρνείται ότι η… ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ευθύνη ανήκει σε όλους όσοι όντας αδαείς εμπιστεύτηκαν τα κεφάλαιά τους άκριτα, χωρίς τεχνογνωσία σε διάφορους σαλτιμπάγκους της αγοράς. Το χρηματιστήριο μπήκε στη ζωή των Ελλήνων με εντελώς βίαιο τρόπο, ένα εντελώς απαίδευτο κοινό παγιδεύτηκε στη γοητεία του εύκολου πλουτισμού. Καθ’ ότι μόνο… ενήλικες δικαιούνταν να ανοίγουν κωδικούς και μόνο ενήλικες δικαιούνταν να δώσουν εντολή μετακίνησης χρημάτων από τραπεζικούς λογαριασμούς, η ευθύνη έγκεινται πρωτίστως στα άτομα.

Υ.Γ. ΙΙ: Από εκεί και πέρα, το μοναδικό ελαφρυντικό είναι ότι δεν… επένδυαν στο… υπόγειο καζίνο – τεκέ της γειτονιάς, ούτε σε άλλο ιδιωτικής πρωτοβουλίας επενδυτικό φορέα. Αποφάσιζαν να επενδύσουν στον επίσημο επενδυτικό φορέα του κράτους, με τις ευλογίες μάλιστα σύσσωμης της πολιτικής ηγεσίας!