Πρεμ Γουάτσα: «Γιατί επενδύω στην Ελλάδα»

του Γιώργου Ι. Δημητρομανωλάκη 

«Ο Πρεμ Γουάτσα είναι εκεί έξω για να σώσει την Ελλάδα;». Αυτό είναι το ερώτημα που απευθύνουν πλέον πολλοί συνομιλητές και φίλοι του στον επικεφαλής της Fairfax, ο οποίος θεωρείται από τους πλέον χαρισματικούς επενδυτές σε παγκόσμιο επίπεδο. 

Πολλοί τον συγκρίνουν ακόμα και με τον σοφό της Ομάχα, τον περίφημο Γουόρεν Μπάφετ, καθώς και οι δυο τους έχουν καταφέρει τα τελευταία χρόνια να ξεχωρίσουν για τις σωστές τοποθετήσεις των χρημάτων που διαχειρίζονται σε παγκόσμιο επίπεδο. 

Το στρατηγείο του βρίσκεται στον Καναδά και από εκεί διαχειρίζεται ένα portfolio πολλών δισ. δολαρίων. Ο κ. Γουάτσα έγινε ευρύτερα γνωστός και στην Ελλάδα καθώς τους τελευταίους μήνες έχει μπει στο μετοχικό κεφάλαιο γνωστών εταιρειών - μεταξύ αυτών του Μυτιληναίου, της Eurobank Properties και της Εθνικής Τράπεζας. 

Παράλληλα, πληροφορίες αναφέρουν ότι συζητάει και με το management της Eurobank προκειμένου να συμμετάσχει στην επικείμενη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της τράπεζας. Με την πρόσφατη είσοδο της Fairfax στο μετοχικό κεφάλαιο του oμίλου Μυτιληναίος η καναδική εταιρεία επενδύσεων αναδεικνύεται στον μεγαλύτερο -μαζί με την Cosco- ξένο επενδυτή στην Ελλάδα.

Στην πρώτη συνέντευξη που παραχώρησε σε ελληνικό Μέσο, τον ρωτήσαμε το αυτονόητο: γιατί αποφάσισε να επενδύσει ένα μεγάλο μέρος των κεφαλαίων που διαχειρίζεται στην Ελλάδα. Η απάντηση που δίνει είναι σαφής: «To Fairfax είναι ένα fund που επενδύει σε μακροχρόνια βάση. Αυτή τη στιγμή πιστεύουμε ότι στην Ελλάδα υπάρχουν πολλές και καλές ευκαιρίες για να επενδύσει κάποιος - πάντα σε μακροχρόνια βάση. Θεωρούμε ότι αυτές οι επενδύσεις θα πάνε πολύ καλά».

O κ. Γουάτσα συνήθως ζυγίζει τα λόγια του όταν μιλάει. 

Αλλωστε ο πολιτογραφημένος Καναδός θεωρείται μεταξύ των σύγχρονων γκουρού των αγορών, με πιο γνωστό τον Γουόρεν Μπάφετ, που εκπροσωπούν σήμερα την επενδυτική φιλοσοφία της σχολής του Columbia και του περίφημου δασκάλου του Value Investing (επενδύσεις αξίας) Μπεν Γκράχαμ. Μάλιστα τόσο ο κ. Μπάφετ όσο και ο κ. Γουάτσα ακολουθούν μια άτυπη παράδοση, έχοντας δώσει το όνομα του Γκράχαμ στα παιδιά τους.

Οταν λοιπόν ερωτάται εάν έχει επενδύσει τα χρήματά του για τη διάσωση της Ελλάδος και ποια είναι η άποψή του για την ελληνική οικονομία, απαντά: 

• «Πιστεύουμε στη μακροπρόθεσμη ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας - και ειδικότερα στο καλό μάνατζμεντ των «καλών» εταιρειών. Επιπρόσθετα πρέπει να σας πω ότι ο πρωθυπουργός σας, ο Αντώνης Σαμαράς, είναι έξυπνος, επιμελής και νομίζω  ότι θα τα καταφέρει. Εξάλλου οι Ελληνες είναι επινοητικοί και εργατικοί και γι΄αυτό θεωρούμε ότι μακροπρόθεσμα η οικονομία σας θα μπορέσει να ανακάμψει».

Η ονομασία της εταιρείας του κ. Γουάτσα εμπεριέχει πολλά για την επενδυτική του φιλοσοφία: Fairfax είναι το ακρωνύμιο για τη φράση fair and friendly acquisitions, που μεταφράζεται ως δίκαιες και φιλικές εξαγορές. 

Οταν λοιπόν τον ρωτάμε τι «είδε» και επένδυσε σε εταιρείες όπως η Μυτιληναίος και η Eurobank Properties, απαντά: «Είδαμε το πολύ καλό μάνατζμεντ, δυνατά οικονομικά στοιχεία και μακροπρόθεσμες προοπτικές για μελλοντικά κέρδη και ανάπτυξη». 

Σύμφωνα με πληροφορίες, εκτός από τις εταιρείες όπου έχει επενδύσει η Fairfax, ο κ. Γουάτσα συνομιλεί και με το management της Eurobank προκειμένου η εταιρεία του να τοποθετηθεί στο μετοχικό κεφάλαιο της τράπεζας, η οποία θα προχωρήσει σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ύψους κοντά στα 2 δισ. ευρώ.

Μάλιστα οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η συζήτηση μεταξύ των δύο πλευρών αφορά στο να αγοράσει η Fairfax το ήμισυ της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου. Ερωτηθείς σχετικά ο κ. Γουάτσα, όπως είναι απόλυτα φυσιολογικό, αποφεύγει να ανοίξει τα χαρτιά του. Αλλωστε, όπως λέγεται, οι δύο πλευρές βρίσκονται ακόμα σε διαπραγματεύσεις.

Ο ίδιος, ωστόσο, σε σχετική ερώτηση είναι σαφής: «Εμείς δεν σχολιάζουμε φήμες της αγοράς. Επίσης δεν σχολιάζουμε τα σχέδιά μας στις επενδύσεις προτού ακόμα πραγματοποιηθούν. Θα έλεγα όμως ότι σήμερα υπάρχουν πολλές και καλές εταιρείες, στις οποίες μπορεί κάποιος να επενδύσει».

Στο βιογραφικό του Ινδοκαναδού ιδιοκτήτη της Fairfax περιλαμβάνονται οι επιτυχημένες προβλέψεις της κρίσης του 1987, της ιαπωνικής κρίσης του ’90, αλλά και της πιο πρόσφατης χρηματοοικονομικής κρίσης του 2008. Το 2006 ήταν η χρονιά όπου βρέθηκε αντιμέτωπος με τους πιο γνωστούς παίκτες του σορταρίσματος. 

Μεταξύ εκείνων που πόνταραν κόντρα στη Fairfax περιλαμβάνονταν οι κύριοι Τζιμ Χάνος της Kynikos, Στιβ Κοέν της SAC Capital και Ντάνιελ Λεμπ της Third Point. Παρά τις πιέσεις, όμως, η μετοχή της Fairfax άντεξε, χαρίζοντας έκτοτε στον κ. Γουάτσα το προσωνύμιο «ο άνθρωπος που κέρδισε τους σορτάκηδες». 

Οταν ερωτάται για πώς άντεξε στην πίεση των μεγάλων αυτών funds, αποφεύγει να απαντήσει λέγοντας χαρακτηριστικά: «Θα σας πω μόνο ότι έναν χρόνο μετά, το 2007, η Fairfax ανακοίνωνε κέρδη 1,095 δισ. δολαρίων έναντι 227,5 εκατ. δολαρίων το 2006. Αυτό νομίζω τα λέει όλα».

Συμβουλές στους Ελληνες μετανάστες

Η ιστορία του κ. Γουάτσα είναι συναρπαστική. Γιος εκπαιδευτικού, κατάφερε να ξεχωρίσει στο σχολείο εξασφαλίζοντας την είσοδό του στο φημισμένο Ινδικό Ινστιτούτο Τεχνολογίας στο Μαντράς. 

Αφού πήρε το πτυχίο του, έφυγε μετανάστης για τον Καναδά με μόλις 8 δολάρια στην τσέπη και κατάφερε να βρει μια δουλειά ως πωλητής αρχικά ευχετήριων καρτών και στη συνέχεια κλιματιστικών. 

Αυτό που δεν πρόκειται να ξεχάσει ποτέ είναι όταν ένα πρωινό του 1974 -24χρονος τότε απόφοιτος του Πανεπιστημίου του Οντάριο- κατηφόριζε γρήγορα την οδό Μπλορ, στο κέντρο του Τορόντο, για να είναι συνεπής στο ραντεβού του στην πρώτη επαγγελματική του συνέντευξη στην ασφαλιστική εταιρεία Confederation Life.

Λίγη ώρα πριν, ωστόσο, είχε γίνει μια ληστεία τράπεζας, με τους αστυνομικούς να συλλαμβάνουν τον βιαστικό νεαρό ως ύποπτο. Η παρεξήγηση λύθηκε γρήγορα και ο ινδικής καταγωγής Πρεμ Γουάτσα αφέθηκε ελεύθερος, για να καταφέρει, εντέλει, να πάρει τη δουλειά. 

Υστερα από δέκα χρόνια ως αναλυτής της Confederation κατάφερε να αποκτήσει την πείρα, αλλά και τα αρχικά κεφάλαια για να ξεκινήσει τη δική του εταιρεία: σήμερα η μετοχή της Fairfax Holdings, με κεφαλαιοποίηση στα 8,7 δισ. δολάρια, αποτιμάται στα 430 δολάρια και συγκρίνεται με την αξία των μετοχών της Apple και της Google.

Αυτό που τον ρωτάμε είναι τι έχει να πει στους Ελληνες που σήμερα φεύγουν από την Ελλάδα για να εργαστούν σε άλλες χώρες. Η απάντησή του είναι: «Κοιτάζοντας πίσω στο παρελθόν, αυτό που έχω να πω είναι ότι η σκληρή δουλειά,  η διαρκής μάθηση και η θετική σκέψη οδηγούν στην επιτυχία».