Δύο Ελληνόπουλα του Χάρβαντ στην ομάδα
που ανακάλυψε την τεχνική να
βλέπουν οι τυφλοί τους πίνακες ζωγραφικής!

Από τους Γεωργία Μολώση, Γιώργο Λαμπρόπουλο

«Σε μια εποχή που η τεχνολογία και η επιστημονική σκέψη χρησιμοποιούνται κατά κόρον με σκοπό την καταστροφή, είναι πολύ σημαντικό να υπάρχουν προσπάθειες χρήσης ριζοσπαστικών τεχνολογιών, όπως είναι η τρισδιάστατη εκτύπωση, με σκοπό τη δημιουργία...»

Μέσα από ανάγλυφους πίνακες ζωγραφικής σε τρισδιάστατη εκτύπωση και με βοηθητικά ηχητικά μηνύματα θα μπορούν στο εξής οι τυφλοί να «δουν» και να «ακούσουν» όσα έχει να τους πει η τέχνη, μια αισθητική απόλαυση σχεδόν άγνωστη στο σκοτεινό κόσμο τους μέχρι σήμερα.

Η ομάδα του Midas Touch (από αριστερά προς δεξιά): Ααρόν Πέρεζ, Κωνσταντίνος Ταραμπάνης, Βάιος Τριανταφύλλου, Ρισάβ Μουκέρτζι

Πρόκειται για μια πρωτοποριακή τεχνολογία με το συμβολικό όνομα Midas Touch (στα ελληνικά, το Αγγιγμα του Μίδα), την οποία ανέπτυξαν τέσσερις δευτεροετείς φοιτητές του Χάρβαρντ, στο πλαίσιο του διαγωνισμού πολιτισμικής επιχειρηματικότητας που διοργάνωσε για πρώτη φορά στην ιστορία της η πρυτανεία του Πανεπιστημίου. 

Ανάμεσά τους και δύο Ελληνες, ο Βάιος Τριανταφύλλου (πάνω φωτό, γιος της εκλεκτής δημοσιογράφου Ελένης Κοχαιμίδου και του Κώστα Τριανταφύλλου) και ο Κωνσταντίνος Ταραμπάνης, οι οποίοι και εμπνεύστηκαν το όλο εγχείρημα. Το πρώτο τους μοντέλο έγινε πάνω στο έργο «The son of man» του Ρενέ Μαγκρίτ.


Η ομάδα τους ήταν η μοναδική προπτυχιακή ανάμεσα σε 70 μεταπτυχιακές και εξελέγη ήδη μεταξύ των 10 πρώτων φιναλίστ, σ' ένα διαγωνισμό που ολοκληρώνεται αυτές τις ημέρες. Ανεξάρτητα, πάντως, από το τελικό αποτέλεσμα, το Midas Touch έχει ήδη προκαλέσει τεράστια απήχηση, τόσο στον αμερικανικό Τύπο όσο και σε μουσεία, ιδρύματα, πολιτιστικούς φορείς και σχολές τυφλών, που εκδηλώνουν ενδιαφέρον για τη χρήση της νέας τεχνολογίας. Το έπαθλο για τους νικητές του διαγωνισμού θα είναι η χρηματοδότηση για τη σύσταση εταιρείας και την εμπορική προώθηση του προϊόντος τους.

Στη συνέντευξη που μας παραχώρησε ο 19χρονος Βάιος Τριανταφύλλου, απόφοιτος του Κολλεγίου Αθηνών, ο οποίος σπουδάζει με υποτροφία στο τμήμα Μηχανολόγων-Μηχανικών του Χάρβαρντ, εξηγεί τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το Midas Touch και τους λόγους για τους οποίους επέλεξαν να χρησιμοποιήσουν «την τεχνολογία για την ίδια την κοινωνία και όχι για την καταστροφή της»...




Τρισδιάστατα μοντέλα του πίνακα στον ηλεκτρονικό υπολογιστή από διαφορετικές γωνίες * Εξήγησέ μας, βήμα προς βήμα, τη διαδικασία εκτύπωσης ενός ανάγλυφου πίνακα ζωγραφικής, αλλά και της εισαγωγής των βοηθητικών ηχητικών μηνυμάτων.
 
- Η τρισδιάστατη εκτύπωση ξεκινάει με την κατασκευή ενός σχεδίου στον ηλεκτρονικό υπολογιστή. Αυτό γίνεται με τη βοήθεια λογισμικού, στο οποίο σχεδιάζουμε το περίγραμμα του πρωτότυπου πίνακα σε ακριβή κλίμακα και το εκβάλλουμε, χρησιμοποιώντας την αντίστοιχη εντολή, σε τρεις διαστάσεις.

Στη συνέχεια στέλνουμε το μοντέλο στον τρισδιάστατο εκτυπωτή, ο οποίος χρησιμοποιεί κυρίως πλαστικό, τοποθετώντας λεπτές στρώσεις υλικού, τη μία πάνω στην άλλη, ώσπου να πάρουν τη μορφή του μοντέλου που σχεδιάσαμε. Παράλληλα, κατασκευάζουμε τις εσοχές για την τοποθέτηση των αισθητήρων, οι οποίοι συνδέονται με έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή. Μέσω αυτού εκπέμπονται τα ηχητικά μηνύματα με τις εντολές που δίνουν οι αισθητήρες.

Να καταστήσουμε σαφές, πάντως, ότι αυτή τη στιγμή το ύψος και οι καμπύλες που δίνονται στο κάθε δισδιάστατο μοντέλο είναι αυτές που κατά την υποκειμενική μας άποψη αντιπροσωπεύουν την πραγματική του μορφή στις τρεις διαστάσεις. Αρα, δεν υπάρχουν αντικειμενικά οι τρεις διαστάσεις στο μοντέλο μας. Επίσης, δεν έχουμε δημιουργήσει διακριτές αποχρώσεις, καθώς κάτι τέτοιο δεν θα είχε νόημα για τους τυφλούς ανθρώπους.

Στον ιδιαίτερο κόσμο τους, άλλωστε, ταιριάζει γάντι η άποψη που διατύπωσε ο Καντ στην «Κριτική της Κριτικής Ικανότητας», πως η αισθητική κρίση πρέπει να ασχολείται μόνο με τη μορφή, δηλαδή -για παράδειγμα- με το σχήμα ή τη διάταξη της εικόνας και πως κάθε λογικό περιεχόμενο, όπως το χρώμα, δεν θα πρέπει να λαμβάνεται υπ' όψιν.


* Εχετε ολοκληρώσει το πρώτο έργο, τον πίνακα του Ρενέ Μαγκρίτ. Τι σας οδήγησε στην επιλογή του συγκεκριμένου έργου για την πρώτη δοκιμή σας;
- Αυτός ο πίνακας είναι συμβολικός για μας, γιατί το πρόσωπο του ανθρώπου που απεικονίζεται δεν μας είναι ορατό, παρ' όλο που ξέρουμε πως βρίσκεται πίσω από το μήλο, πως δηλαδή υπάρχει, κατά τον ίδιο τρόπο που οι τυφλοί άνθρωποι δεν μπορούν να δουν τον πίνακα, παρ' όλο που γνωρίζουν ότι υπάρχει. Ετσι, κάνοντας τον πίνακα ανάγλυφο, εμφανίζουμε τα χαρακτηριστικά του προσώπου του πίσω από το μήλο, ώστε να μπορέσουν οι τυφλοί άνθρωποι να το «δουν».

* Πες μας μερικά λόγια για την ομάδα σου. Τι σπουδές κάνει ο καθένας και πώς προέκυψε η συμμετοχή στο διαγωνισμό;
- Αρχικά, η ιδέα αναπτύχθηκε από εμένα και το συγκάτοικό μου, Κωνσταντίνο Ταραμπάνη, φοιτητή Μοριακής και Κυτταρικής Βιολογίας. Ο Κωνσταντίνος, ως μαθητής, είχε δουλέψει εθελοντικά στη Σχολή Τυφλών Θεσσαλονίκης και είχε αποκτήσει κατανόηση του τρόπου με τον οποίο οι τυφλοί άνθρωποι αντιλαμβάνονται τον κόσμο, ενώ εγώ είχα το επιστημονικό και τεχνικό υπόβαθρο για την ανάπτυξη της ιδέας. Επειδή όμως η υλοποίηση ενός λειτουργικού πρωτοτύπου απαιτούσε πολύωρη ενασχόληση και περαιτέρω τεχνικές γνώσεις, στην ομάδα εντάχθηκαν και άλλοι δύο συγκάτοικοί μας, ο Ρισάβ Μουκέρτζι και ο Ααρόν Πέρεζ, οι οποίοι σπουδάζουν Πληροφορική και Μηχανολογία αντίστοιχα.

* Εχετε παρουσιάσει το μοντέλο σας σε τυφλούς; Ποιες ήταν οι αντιδράσεις τους;
- Πριν από δύο εβδομάδες παρουσιάσαμε την εργασία μας σε ένα σεμινάριο, το οποίο αποτελούσε μέρος της προετοιμασίας μας εν όψει του τελικού. Παρούσα στην αίθουσα ήταν μία τυφλή κοπέλα της ηλικίας μας, η οποία εξέφρασε μεγάλο ενδιαφέρον για τη δουλειά μας και μας είπε πως ανυπομονεί να δοκιμάσει το πρωτότυπο που θα κατασκευάσουμε. Την ερχόμενη εβδομάδα θα επισκεφθούμε τη σχολή τυφλών της Βοστόνης, ώστε να τους παρουσιάσουμε το προϊόν μας και να το δοκιμάσουν.

* Τι πιστεύεις πως ήταν αυτό που προκάλεσε τέτοια απήχηση στον Τύπο;
- Πιστεύω πως η ανταπόκριση οφείλεται στην αρχή που διέπει το εγχείρημά μας, δηλαδή τη χρήση αναπτυγμένης τεχνολογίας, με σκοπό την πρόοδο μέρους του κοινωνικού συνόλου. Σε μια εποχή που η τεχνολογία και η επιστημονική σκέψη χρησιμοποιούνται κατά κόρον με σκοπό την καταστροφή, είναι πολύ σημαντικό να υπάρχουν προσπάθειες χρήσης ριζοσπαστικών τεχνολογιών, όπως είναι η τρισδιάστατη εκτύπωση, με σκοπό τη δημιουργία. Ο καθένας να εφαρμόζει τις γνώσεις και τα προσόντα του προς όφελος όλων και όχι μόνο για το δικό του.

* Τι άλλες εφαρμογές θα μπορούσε να έχει το Midas Touch;
- Αρχικά σκοπός μας ήταν η εκπαίδευση της κοινότητας των τυφλών ανθρώπων πάνω στην τέχνη, και συγκεκριμένα στους πίνακες ζωγραφικής. Η ίδια ιδέα θα μπορούσε να εφαρμοστεί για την απεικόνιση, σε μικρή κλίμακα, αγαλμάτων ή και κόμικς για μικρά παιδιά, πάνω στα οποία έχουμε ήδη αρχίσει να δουλεύουμε. Οι ανάγλυφες αναπαραστάσεις θα μπορούσαν να ενταχθούν σε μουσεία και να παρουσιάζονται μαζί με τα πρωτότυπα. Εξάλλου, θεωρούμε ότι και για τους ανθρώπους που έχουν όραση το έργο μας αποτελεί μία διαφορετική προσέγγιση στην τέχνη, μετατρέποντας την αντίληψη ενός πίνακα από παθητική σε διαδραστική εμπειρία.

* Σας έχουν γίνει εμπορικές προτάσεις;
- Αυτή τη στιγμή δεν έχει οριστικοποιηθεί κάποια συνεργασία, αλλά είμαστε ήδη σε επαφή με μουσεία, ιδρύματα και σχολές τυφλών, οι οποίες εκφράζουν ενδιαφέρον για τη δουλειά μας.
Σημείωση: Αν κάποιος φορέας ή μουσείο από την Ελλάδα ενδιαφέρεται για το Midas Touch, μπορεί να ζητήσει περισσότερες πληροφορίες στην ηλεκτρονική διεύθυνση: vaiostriantafyllou @college.harvard.edu.

• EΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ